Monday, November 4, 2024

教會報/Kàu-hōe-pò͘

昨昏台文讀冊會ê 同學聽別人咧問,讀教會報有啥物路用?彼攏是咧講教會ê 代誌。伊無贊成,因為阮佇教會報嘛看著彼陣台灣人ê 生活。我嘛感覺教會報比我進前按算ê 更佮趣味;因為彼是寫予一般ê 人來看,反映庶民ê 生活;佮讀冊人寫ê 歷史足無仝。讀冊人寫ê 歷史無法度代表一般ê 人ê 生活。

Cha-hng Tâi-bûn tha̍k-chheh-hōe ê tông-o̍h thiaⁿ pa̍t-lâng leh būn, tha̍k Kàu-hōe-pò͘ ū siáⁿ-mih lō͘-ēng?He lóng sī leh kóng kàu-hōe ê tāi-chì. I m̄ chán-sêng, in-ūi goán tī Kàu-hōe-pò͘ mā khòaⁿ tio̍h he-chūn Tâi-oân-lâng ê seng-oa̍h. Góa mā kám-kak Kàu-hōe-pò͘ pí góa chìn-chêng àn-sǹg ê koh kap chhù-bī; in-ūi he sī siá hō͘ it-poaⁿ ê lâng lâi khòaⁿ, hoán-èng sù-bîn ê seng-oa̍h; kap tha̍k-chheh-lâng siá ê le̍k-sú bô kâng. Tha̍k-chheh-lâng siá ê le̍k-sú bô-hoat-tō͘ tài-piáu it-poaⁿ ê lâng ê seng-oa̍h.

Friday, November 1, 2024

台籍日本兵/Tâi-che̍k Ji̍t-pún peng

昨暗我聽了有關台籍日本兵ê 演說,怹ê 故事真正悲哀。我一邊ê 阿公是高座少年工,另一邊ê 伯公是軍伕,去南洋就無轉來。

蔡英文怹爸爸彼當時佇滿洲國修理飛行機,同阮阿公是仝行。

紀錄片《綠的海平線》就是咧講這。伊ê 英文名"Shonenko"就是「少年工」ê 意思。

彼當時攏總有20萬台籍日本兵。八萬是兵,其餘ê 是軍伕(像阮伯公)、看護婦、看護婦ê 助手、少年工(像阮阿公)。台灣人口有600萬,換句話講,每30人就有一ê 台籍日本兵。

八萬兵其中,三萬無轉來。轉來ê 兵戰後紲予國民黨徵去中國拍內戰。有一寡予共產黨掠去,倒轉來拍國民黨,也有予送起韓戰做炮仔烌。一萬五千就按呢無轉來。總來講,攏毋是為著家己ê 故鄉咧拚命,實在是悲哀。

Cha-hng góa thiaⁿ liáu iú-koan Tâi-che̍k Ji̍t-pún peng ê ián-soat, in ê kò͘-sū chin-chiàⁿ pi-ai. Góa chi̍t-piⁿ ê a-kong sī Ko-chō siáu-nî kang, lēng chi̍t-piⁿ ê peh-kong sī kun-hu, khì Lâm-iông tō bô tńg lâi.

Chhòa Eng-bûn ê pa-pa hit tong-sî tī Boán-chiu-kok siu-lí hoe-lêng-ki, kâng goán a-kong sī kâng-hâng.

Kí-lo̍k-phìⁿ "Le̍k ê hái-phîⁿ-sòaⁿ" tō sī leh kóng che. I ê Eng-bûn miâ "Shonenko" tō sī "siáu-nî kang" ê ì-sù.

Hit tong-sî lóng-chóng ū 20 bān Tâi-che̍k Ji̍t-pún peng。Peh bān sī peng,kî-û ê sī kun-hu(chhiūⁿ goán peh-kong)、khan-hō͘ hū、khan-hō͘ hū ê chō͘-chhiú、siáu-nî kang (chhiūⁿ goán a-kong)。Tâi-oân jîn-kháu ū 600 bān,ōaⁿ-kù-ōe-kóng,múi 30 lâng tō ū chi̍t ê Tâi-che̍k Ji̍t-pún peng。

Peh bān peng kî-tiong,saⁿ bān bô tńg-lâi。Tńg-lâi ê peng chiàn-āu sòa hō͘ Kok-bîn-tóng cheng khì Tiong-kok phah lōe-chiàn。Ū chi̍t-kóa hō͘ Kiōng-sán-tóng lia̍h khí,tó tńg-lâi phah Kok-bîn-tóng,iā ū hō͘ sàng khì Hân-chiàn chò phàu-á-hu。Chi̍t bān gō͘ chheng tō án-ne bô tńg-lâi。Chóng lâi kóng,lóng m̄-sī ūi-tio̍h ka-kī ê kò͘-hiong leh piàⁿ-miā,si̍t-chāi sī pi-ai。