看《孟婆客棧》學台語諺語

第十四集，萬老闆講湯伯

「食是食三碗公，做代誌是閃西風」（tsia̍h sī tsia̍h sann uán-kong, tsò tài-tsì sī siám se-hong）有夠好笑~

第十五集台語諺語：

話較濟貓仔毛
uē khah tsē niau á mn̂g

形容人話多過貓毛。

每次看到萬老闆一本正經踅踅唸都好有喜感～

教外國人攑箸/Kà gōa-kok lâng gia̍h-tī

十規年前我佮我大學同學品講，我教外國人攑箸，一百pa怹學到足好。

Cha̍p kui nî chêng góa kap góa tāi-ha̍k tông-o̍h phín kóng, góa kà gōe-kok lâng gia̍h-tī, chi̍t-pah pa in o̍h kah chiok hó.

同學：諾，你是按怎教--ê？

Tông-o̍h: Hio͘h, lí sī án-chóaⁿ kà--ê?

我：我就佮怹講，遮是支點，遐是施力點。怹著會曉攑矣。

Góa: Góa tō kap in kóng, chia sī chi-tiám, hia sī si-la̍t-tiám.  In tio̍h ē-hiáu gia̍h--ah.

同學：蔡昀澤，你敢有教過無咧讀物理ê 人？

Tông-o̍h: Chhóa Ûn-tek, lí kám ū kà-kòe bô leh tha̍k bu̍t-lí ê lâng?

我：......無。

Góa: ......Bô.

阮彼陣是講華語，猶毋過我今má就會曉講台語--lah~

Goán hit-chūn sī kóng Hôa-gí, iáu-m̄-koh góa chím-má tō ē-hiáu kóng Tâi-gí--lah~

微中子(3)/Bî-tiong-chú (3)

阮研究粒子物理ê，就是想欲知影世界是怙啥物物件組成、以及這款物件是按怎互相作用——這款基本ê 問題。

Goán gián-kiù lia̍p-chú bu̍t-lí--ê, tō-sī siūⁿ beh chai-iáⁿ sè-kài sī kō͘ siáⁿ-mi̍h mi̍h-kiāⁿ chó͘-sêng、í-ki̍p chit-khoán mi̍h-kiāⁿ sī án-chóaⁿ hō͘-siong chok-iōng－－chit-khoán ki-pún ê būn-tê.

-------

真正開始翻譯我ê colloquium talk....@@

Chin-chèng khui-sí hoan-e̍k góa ê colloquium talk....@@

微中子(2)/Bî-tiong-chú (2)

微中子頭一擺是Wolfgang Pauli 佇 1930 年提出ê 假設。伊看著β 衰變ê 過程前後，能量無仝款，著假設有一粒看袂著ê 粒子，佮這部分ê 能量提走。伊佮同事講：「我拄才做一項歹代誌矣：我假設一款粒子，毋閣恁檢測袂著！」

（這站是我ê colloquium talk 講ê--lah！這款理論學家實在是足討厭ê XDDD）

Bî-tiong-chú thâu-chi̍t-pái sī Wolfgang Pauli tī 1930 nî thê-chhut ê ká-siat. I khòaⁿ-tio̍h β soe-piàn ê kòe-têng chêng-āu, lêng-liōng bô kāng-khoán, tio̍h ká-siat ū chi̍t-lia̍p khòaⁿ bē tio̍h ê lia̍p-chú, kap chit-pō͘-hūn ê lêng-liōng the̍h-cháu. I kap tông-sū kóng：「Góa tú-chiah chò chi̍t-hāng pháiⁿ tāi-chì ah：góa ká-siat chi̍t-khoán lia̍p-chú, m̄-koh lín kiám-chhek bē tio̍h！」

（Chit chām sī góa ê colloquium talk kóng ê--lah！Chit-khoán lí-lūn ha̍k-ka si̍t-chāi sī chiok thó-ià ê XDDD）

微中子(1)/Bî-tiong-chú (1)

微中子是一款基本粒子。所謂（人講）基本粒子，就是自然界物質上基本ê 單位，毋是別項更去湊起來ê。嘛會使講，怹袂當予人切更較細。

Bî-tiong-chú sī chi̍t-khoán ki-pún lia̍p-chú. Só͘-ūi (lâng kóng) ki-pún lia̍p-chú, tō-sī chū-jiân-kài bu̍t-chit siāng ki-pún ê tan-ūi, m̄-sī pa̍t-hāng koh khì tàu khí-lâi--ê. mā ē-sái kóng, in bē-tàng hông chhiat koh khah sè.

逐工一句台語來介紹微中子。我儘量用我會曉ê 詞，以後才閣來改。

Tak-kang chi̍t-kù Tâi-gí lâi kài-siāu bî-tiong-chú. Góa chīn-liōng ēng góa ē hiáu ê sû, í-āu chiah koh lâi kái.

喝水會堅凍/Hoah-chúi ē kian-tàng

Zichichi 佇 Sicily，就是喝水會堅凍--lah！
（聽起來假若是烏手黨大尾ê）

Zichichi tī Sicily，tō sī hoah-chúi ē kian-tàng--lah！
（Thiaⁿ khí-lâi ká-ná sī o͘-chhiú-tóng tōa-bóe-ê）

Gianluca 佮我講，Ì-ta-lī 話嘛有類似「喝水會堅凍」ê 成語；就是用違反熱力學第一、第二、抑是第三定律來比喻。

Gianluca kap góa kóng，ì-ta-lī ōe mā ū lūi-sū "hoah-chúi ē kian-tàng" ê sêng-gí；tō sī ēng ûi-hoán jia̍t-le̍k-ha̍k tē it、tē jī、iah-sī tē saⁿ tēng-lu̍t lâi pí-jū。

教會報/Kàu-hōe-pò͘

昨昏台文讀冊會ê 同學聽別人咧問，讀教會報有啥物路用？彼攏是咧講教會ê 代誌。伊無贊成，因為阮佇教會報嘛看著彼陣台灣人ê 生活。我嘛感覺教會報比我進前按算ê 更佮趣味；因為彼是寫予一般ê 人來看，反映庶民ê 生活；佮讀冊人寫ê 歷史足無仝。讀冊人寫ê 歷史無法度代表一般ê 人ê 生活。

Cha-hng Tâi-bûn tha̍k-chheh-hōe ê tông-o̍h thiaⁿ pa̍t-lâng leh būn, tha̍k Kàu-hōe-pò͘ ū siáⁿ-mih lō͘-ēng？He lóng sī leh kóng kàu-hōe ê tāi-chì. I m̄ chán-sêng, in-ūi goán tī Kàu-hōe-pò͘ mā khòaⁿ tio̍h he-chūn Tâi-oân-lâng ê seng-oa̍h. Góa mā kám-kak Kàu-hōe-pò͘ pí góa chìn-chêng àn-sǹg ê koh kap chhù-bī; in-ūi he sī siá hō͘ it-poaⁿ ê lâng lâi khòaⁿ, hoán-èng sù-bîn ê seng-oa̍h; kap tha̍k-chheh-lâng siá ê le̍k-sú bô kâng. Tha̍k-chheh-lâng siá ê le̍k-sú bô-hoat-tō͘ tài-piáu it-poaⁿ ê lâng ê seng-oa̍h.